آیا سرطان پستان می تواند از پدر یا مادر به فرزندان به ارث برسد؟
در مطالعات متعدد که در دهه های اخیر انجام شده است، این نکته مورد توجه قرار گرفته است که سرطان پستان در بسیاری از خانواده ها به صورت خوشه ای بروز می کند یعنی در یک خانواده چند بیمار وجود دارد. مشاهده چنین مواردی فرضیه ژنتیکی بودن این سرطان را مطرح کرد در حال حاضر دو ژن که در بروز سرطان پستان دخالت دارند، شناسایی شده اند که «ژن سرطان پستان 1» یا BACA1 و «ژن سرطان پستان 2» یا BRCA2 نامیده می شوند.
لازم است بدانید که در تحقیقات بعدی مشخص شد که این دو ژن نیز تمام موارد سرطان پستان ارثی را پوشش نمی دهند و باید ژن های دیگری نیز در این زمینه مطرح باشند که دانشمندان در حال حاضر در حال پژوهش برای یافتن این ژن ها می باشند. توجه به این نکته مهم ضروری است که سرطان پستان در تمامی موارد ارثی نیست و نوع ارثی آن تنها درصد کوچکی (10-5 درصد) از کل موارد سرطان پستان را تشکیل می دهد. در واقع اغلب موارد بیماری، مواردی هستند که اختلال مربوطه از خود فرد آغار شده است و ارتباطی به نسل های بالاتر وی ندارد. این موارد را «سرطان پستان تک گیر» می گویند
چگونه می توان فهمید که سرطان پستان در یک خانواده ارثی است؟
در برخی موارد پزشک به وجود زمینه های ارثی برای ایجاد سرطان پستان شک می کند. این موارد عبارتند از:
* سن پایین بیمار در هنگام ابتلا: سرطان پستان ارثی نسبت به سرطان غیر ارثی اغلب در سنین پایین تری ایجاد می شود.
* وجود چند مورد سرطان پستان در خانواده یا سرطان های دیگر مثل سرطان تخمدان: ژن های معیوب ممکن است در ایجاد سرطان های دیگر و به ویژه سرطان تخمدان نقش داشته باشند. وجود توام سرطان پستان و تخمدان در یک خانواده قویاً احتمال سرطان پستان ارثی را مطرح می کند
آیا روش دقیق و قطعی وجود دارد که مشخص کننده وجود یا عدم وجود این دو ژن کشف شده در یک فرد و یا یک خانواده باشد؟
در حال حاضر بهترین روش که می تواند با اطمینان در مورد وجود یا عدم وجود ژن های سرطان پستان ارثی اظهار نظر نماید، روش تعیین توالی اجزای ژن (Sequencing) است. در این روش تک تک اجزای سازنده ژن های مربوطه که ژن های بسیار بزرگی هستند، مورد بررسی قرار می گیرد و آنالیز می شود.
آیا روشی برای پیشگیری از ابتلا به این سرطان در ناقلین ژن های سرطان پستان ارثی وجود دارد؟
با انجام آزمایش های ژنتیکی می توان افراد به ظاهر سالمی را شناسایی کرد که ناقل ژن معیوب هستند و احتمال ابتلای آنان به سرطان پستان در آینده زیاد است.
* یکی از ساده ترین روش های پیشگیری، افزایش دقت و مراقبت در انجام کنترل های مقطعی از جمله معاینه پستان توسط متخصصین جراحی، انجام ماموگرافی یا سونوگرافی می باشد. بدیهی است هدف از انجام این روش تشخیص زودرس این سرطان در مراحل اولیه و قبل از هر گونه پیشرفتی می باشد. در حقیقت با این کار سرطان پستان، در صورت بروز، در مرحله ای تشخیص داده می شود که کاملاً قابل درمان باشد
* روش دیگر استفاده از داروهای نظیر تاموکسیفن، رالوکسیفن و ترکیبات مهارکننده آروماتاز نظیر لتروزول و آناستروزول. این روش در بیمارانی قابل استفاده است که گیرنده های هورمونی مربوطه در آنها مثبت باشد. با وجود آن که میزان کارایی این داروها در پیشگیری از سرطان پستان هنوز تحت مطالعه و بررسی می باشد، در حال حاضر بر اساس نتایج بسیاری از مطالعات این روش تا حدود 50% توانایی پیشگیری از ابتلا به سرطان را خواهد داشت.
* روش دیگر انجام ماستکتومی (جراحی و برداشتن تمام پستان در هر دوطرف) است که به همراه بازسازی پستان انجام شود